Wanneer u dagelijks moet omgaan met moeilijke mensen, dan staat u voor een hele uitdaging. Indien uw baas, uw collega’s, mensen uit uw naaste omgeving onder die categorie vallen, dan doet u er goed aan dit artikel even te lezen. U kan uzelf zo een berg zinloze frustratie besparen.
Wat zijn moeilijke mensen?
Hoe definiëren we ze? Is het geen persoonlijk iets? Waar de een iemand zal ervaren als ‘moeilijk in de omgang’, is het voor de ander misschien geen probleem. En misschien ligt het wel aan uzelf? Mogelijk heeft u te lange tenen en bent u te lichtgeraakt….
Wanneer we spreken over omgaan met moeilijke mensen, hebben we het over die mensen waar zowat iedereen (of toch bijna) dat gevoel bij heeft. Er is geen klinische definitie of vaste pathologie, maar laat me u enkele zaken meegeven die ik als coach gebruik om mensen als ‘moeilijk in omgang’ mee aan te duiden.
Wat zijn moeilijke mensen?
Ze zijn vaak onredelijk en staan niet open voor een discussie over de redelijkheid van wat ze zeggen. Vaak hebben ze een absolute gedrevenheid om steeds gelijk te halen, zelfs wanneer het tegendeel wordt aangetoond. Meestal – maar niet altijd – staan ze graag in het middelpunt van de belangstelling. Ze hebben er een handje van weg om elke discussie om te vormen naar iets waarbij ze kunnen scoren, zodat een zinnig gesprek heel moeilijk wordt. Afdrijven van het onderwerp naar hun eigen stokpaardjes is een vast gegeven. Tegenspraak is onduldbaar voor hen, al laten ze het niet snel merken. Soms accepteren ze het, maar later zullen ze toch hun gram halen.
Omgaan met moeilijke mensen wil dus zeggen; ofwel slikken ofwel een mini oorlog ontketenen. Dat maakt dat ze vaak als overwinnaar naar boven komen en veelal in leidinggevende posities terug te vinden zijn. Zelf noemen ze hun attitude vaak ‘vasthoudend’ of ‘volhardend’ en ‘doorzetten’, maar in realiteit zijn het de bullebakken van de werkplaats.
Hoe kan u omgaan met moeilijke mensen?
U heeft eigenlijk maar twee keuzes; ofwel accepteert u hen zoals ze zijn en laat u het niet aan uw hart komen (moeilijker gedaan dan het klinkt), ofwel kiest u voor de confrontatie. Maar ook dat klinkt moeilijk. Een tussenweg is er niet echt. Proberen situatie per situatie een uitweg te vinden werkt nooit voor lang en het maakt u bovendien snel tot een geliefkoosd doelwit.
Accepteren
Accepteren heeft het voordeel van de eenvoud. Net als bij pestkoppen, is het daarom een effectieve aanpak, indien u het kan en indien u het consistent kan volhouden. Na enkele weken is de fun eraf, en wordt u – meestal – met rust gelaten.
De moeilijkheid zit hem echter in dat volhouden. Aangezien ze van alles een wedstrijdje proberen te maken, zal u – zeker in werkomstandigheden – vaak op uw tong moeten bijten. Indien u enige ambitie heeft, is het zeker geen goede aanpak. U krijgt op deze manier immers geen kans uzelf te bewijzen of een zinnige deelname aan het geheel te bieden. Dat werkt frustrerend op zowat elk gebied.
Op persoonlijk vlak is ’accepteren’ wel een goede aanpak indien u moet omgaan met moeilijke mensen. Het laat u toe anderen toe te laten hun zelfbeeld te behouden, confrontaties te voorkomen en de vrede te bewaren. U weet wie het zegt en waarom men op die manier reageert, dus dit gewoon accepteren als hun visie is een relatief eenvoudige opgave.
De confrontatie aangaan
De confrontatie aangaan met deze mensen is niet eenvoudig. Ze zijn meestal al een leven lang bedreven in het manipuleren van anderen. Ze hebben jaren oefening in het ‘rechtpraten’ van wat krom is en in het overtuigen. Meestal zal u de fout in hun redenering pas veel later ontdekken, en dan is het te laat om nog te reageren.
Maar indien u professioneel wil uitblinken en werkt onder iemand met deze attitude, dan zal u de confrontatie niet uit de weg kunnen gaan. Dat vergt veel assertiviteit, volharding (in de positieve betekenis) en een pak energie. U moet dit niet doen om te winnen (u zal niet winnen), noch om rust te vinden. U moet dit doen met de duidelijke bedoeling uzelf naast hen te zetten, zonder hen te willen overtroeven (en dat is het moeilijkste deel, eens uitgedaagd willen ook wij immers winnen)
Hoie pakt u dit aan?
Wil u succesvol omgaan met moeilijke mensen op het werk, probeer dan eens deze aanpak; Luister eerst naar hen. Vat in uw eigen woorden samen wat ze vertelden. Vraag of u het goed begrepen heeft. Dan pas, kan u uw eigen visie er tegenover stellen. Dat kan u best doen als volgt; ‘OK, ik heb u begrepen, ik dacht echter dat…’
Op deze manier ontneemt u het persoonlijk aan de confrontatie. U geeft eerst erkenning en vraagt deze dan pas terug (Dat is het principe van reciprociteit en dat is bijzonder moeilijk te weerstaan). Dit werkt. Het werkt zelfs bijzonder effectief, indien u het lang genoeg blijft doen.
Een eerste poging zal waarschijnlijk stranden in frustratie, en ook een tweede. Maar indien u het kalm, zonder bedreigend over te komen of boos te worden kan doen, kweekt u begrip. Langzaam maar zeker zal u die ‘moeilijke muur’ slopen.
Van onmacht naar macht
Meestal is onmacht het gevoel dat ze bij anderen nalaten. Zowat iedereen die met de vraag ‘hoe moet ik omgaan met moeilijke mensen’ af komt, geeft aan dat dit het belangrijkste punt van frustratie is. Het gevoel van onmacht. En dat is inderdaad in tal van zaken – van time management tot persoonlijke problemen – het punt dat zowat iedereen stress bezorgt, naar een burn-out drijft of gewoon zwaar op de maag ligt.
Onmacht is het gevoel zelf geen controle te hebben over de situatie. We hebben allemaal ons uniek perspectief op het leven en willen dus vanuit die visie ons leven en onze waardes uitbouwen. Wanneer mensen of omstandigheden daar een aanslag op doen, voelen we onmacht. Dat leidt steeds tot frustratie, frustratie leidt vaak tot woede en wanneer u die woede gaat uiten, heeft u de moeilijke mensen laten winnen. U heeft hen namelijk macht gegeven over uzelf. Zij hebben de ‘knop’ gevonden.
Welke keuze maakt u bij het omgaan met moeilijke mensen?
Accepteren of vriendelijk confronteren zal u de strijd dus niet doen winnen. Maar u moet de strijd ook niet winnen. Beide aanpakken laten u toe om zelf de macht te behouden, om zelf de controle over uzelf te bewaren. Al kan het zijn dat wanneer u moet omgaan met moeilijke mensen, zij de situatie naar hun hand kunnen zetten, u heeft er minstens voor gezorgd dat ze u en uw denken niet hebben kunnen manipuleren.
Vanuit die positie kan u langzaam onmacht omzetten naar macht. Geen macht over anderen, maar macht over uzelf en uw reacties. En als buffer tegen frustratie en erger, is dat een bijzonder belangrijke bonus.
Dank je voor dit artikel. Het komt op het juiste ogenblik. Het is inderdaad heel frustrerend om met moeilijke mensen om te gaan.
Bedankt voor de techniek. Listen en reflect en het is een kwestie van volhouden.