Uitmuntendheid bewonderen we allemaal. Mensen die uitblinken in wat ze doen, ze worden op handen gedragen. Of het nu die topsporter is, die acteur, die muzikant of die medewerker. Het maakt niet uit, we bewonderen mensen die uitzonderlijk goed zijn in wat ze doen. We benijden ze. Wie wil er nu niet graag gezien worden als een top-expert in wat hij doet?
De vraag die zich stelt, is hoe u die uitmuntendheid kan realiseren. We weten best hoe dat kan. Hard werken, blijven doorgaan, niet opgeven, ongeacht de moeilijkheden die we tegenkomen. En dan, na vele jaren, bereiken we een punt waarop we kunnen uitblinken.
Waarom zijn we niet allemaal uitblinkers?
De beloningen van uitmuntendheid willen we allemaal. Erkenning, geld, aanzien, dat is natuurlijk een deel van de beloning. Maar ook tevredenheid over onszelf, rust, zekerheid van ons kunnen behoren tot die beloningen. Waarom blinken we dan niet allemaal uit in wat we doen?
De weg naar uitblinken is wat ons tegenhoudt. Niet dat het ons afschrikt. Natuurlijk niet. Wanneer de beloning hoog genoeg is, zijn we tot bijzonder veel in staat en kunnen we een hele hoop ellende verdragen. Zolang er maar een eindpunt in zicht is.
En daar struikelen we. Velen beginnen eraan en botsen vervolgens tegen de ‘omstandigheden des levens’ op. We worden afgeleid, soms krijgen we veel tegenwind, omstandigheden zijn niet ideaal en ook de mensen rondom ons werken niet echt mee.
Focus als uw bondgenoot
Binnen al die afleidingen is het niet zo eenvoudig om steeds een uitblinker te zijn. Naast datgene waar u echt goed in wil zijn, zijn er duizend en een andere zaken die u moet doen. Gaan winkelen met uw partner. Aandacht opbrengen voor uw kinderen, vrienden en familie. Met de wagen naar de garage. Werken voor de vereniging. De kinderen naar ballet, zwemmen, rope-skipping of de tennis brengen (ik weet er alles van, ik heb vier kinderen).
De lijst is eindeloos lang, zelfs zonder dat we spreken over uw favoriete series en website, sociale media en andere toestanden die u wil volgen. U moet immers op de hoogte blijven om de gesprekken op het werk morgen te kunnen volgen en er een zinvolle bijdrage aan te leveren.
Indien u toegeeft aan al die afleidingen, wordt uitblinken moeilijk. Uitblinkers hebben een duidelijke focus op wat ze willen. Ze maken keuzes tussen welke afleidingen ze wanneer wel en wanneer niet toelaten. Focus is hun bondgenoot en kan dat ook voor u zijn. Hoe groter uw focus en inspanningen naar datgene waar u echt goed in wil worden, hoe meer u zal uitblinken!
Volharding als attitude
Doorzettingsvermogen is een tweede attribuut van uitmuntendheid. Opgeven is makkelijk (en soms noodzakelijk). Maar algemeen gesproken, geven we allemaal veel te snel op. Wanneer er tegenslagen en moeilijkheden opdoemen, is de neiging groot om ‘een andere weg’ te kiezen.
Natuurlijk kan u neet steeds hetzelfde doen en dan een ander resultaat verwachten. In het beste geval wordt het bekomen resultaat beter. Maar soms moet u uw aanpak veranderen, zo leren we en worden we beter. Volharding wil niet zeggen dat u consistent het zelfde moet blijven doen, wel dat u consistent uw doel moet blijven nastreven.
Incasseringsvermogen is essentieel
Sociale druk is een grotere valkuil voor hen die willen uitblinken dan u zou denken. Natuurlijk zal men u steunen, wanneer u ergens aan begint. Maar op dat moment is die steun minder belangrijk. U heeft immers voldoende motivatie om te starten, dus die eerste periode zal u wel doorkomen. Het wordt pas moeilijk wanneer u verder gaat.
En dan, na maanden en jaren, dan is die sociale steun afgebrokkeld en verworden tot zuchten wanneer u weer eens over uw droom begint. Bij gebrek aan steun of bij het gevoelen van weerstand, is incasseringsvermogen belangrijk. Dan moet u de kracht in uzelf vinden om door te zetten.
In een maatschappij waar snelle oplossingen, makkelijke systemen en zaken die aangenaam zijn voorop staan, is het bijzonder moeilijk dit incasseringsvermogen op te bouwen. Maar indien u streeft naar uitmuntendheid, is het een onmisbare attitude. Leren tegenstand en tegenwind incasseren wil zeggen dat u het wel merkt, maar het naast u neer kan leggen zonder het uw gelijkmoedigheid te laten beïnvloeden.
U brein klaarmaken voor uitmuntendheid
Focus, incasseringsvermogen en volharding. Dat zijn de drie vaardigheden die alle uitblinkers delen. U kan ze niet kopen en er bestaat evenmin een pilletje voor om ze te verwerven. Maar het zijn wel vaardigheden die u kan inoefenen.
U kan ze natuurlijk oefenen door gewoon te beginnen aan die zaken waarin u wil uitblinken. Maar misschien is het slimmer om deze drie attitudes vooraf even te oefenen, zodat het routine denkpatronen in uw brein worden. Zo bekomt u een soort van onderliggende template voor u weg naar uitmuntendheid.
Hoe oefenen?
Het leuke is dat u al deze zaken eenvoudig kan oefenen op zowat elk moment van de dag en bij alles wat u doet. Ik geef u graag volgende mogelijkheden mee. Maar u kan er zelf probleemloos meer bedenken. Op zijn minst zullen deze oefeningen u helpen beter te worden in zowat alle wat u doet. En wil u uitblinken in een specifiek gebied, dan helpen deze oefeningen u een stuk op weg.
Focus oefenen
Focus oefenen kan u overal. U heeft er steeds en op elk moment de kans toe. Begin klein, probeer alles wat u doet ‘van de afwas tot uw dagelijkse job) met volledige aandacht te doen. Merk de afleidingen die er zijn, maar train u om er niet op in te gaan.
Indien dat lukt (en dat kost wel wat tijd en oefening) kan u verder gaan. Stel u dagelijks een doel, waar u uw focus op zal houden, ook tussen de andere taken door. U zal merken dat u na verloop van tijd die dag-doelen sneller en beter zal realiseren. Stel dan doelen voor een week en zo verder. Op die manier kan u oefenen om met een vaste focus zaken aan te pakken en ze tot een goed einde te brengen.
Volharding oefenen
Ook volharding is iets wat u bijna dagelijks kan oefenen. Volharding is overigens iets anders dan koppigheid. Koppigheid is een agressieve benadering, waarbij we ons idee voorop stellen. Volharding is een open attitude, waarbij we doorzetten wat we doen, maar open staan voor input, feedback en heroverweging. Bij koppigheid staat ons standpunt of onze aanpak voorop. Bij volharding ons doel.
Uitmuntendheid gaat over het doel. Koppigheid zal u daarbij enkel tegenwerking. Volharding daarentegen zal u steunen. Dit kan u oefenen telkens u in gesprek met iemand anders van mening verschilt. Oefen dit door actief te luisteren, de argumenten van de ander te overwegen en proberen te begrijpen. Uw doel hier is niet gelijk halen, maar een beter begrip van het geheel te krijgen.
Eens dat lukt, kan u dit toepassen op taken die u moet uitvoeren. Vraag anderen actief om feedback en andere inzichten. Uw doel hier is uw taak optimaal uit te voeren (niet om uw huidige aanpak te verdedigen). Zo kweekt u een attitude van open volharding die u steeds ten diensten zal staan.
Incasseringsvermogen oefenen
Incasseringsvermogen is eenvoudig te oefenen. Onderweg wanneer die volgende idioot u de pas afsnijden zal, in de kroeg wanneer iemand u weer met een ondoordachte boutade rond de oren slaat, thuis wanneer de volgende zinloze discussie met partner of kinderen begint…
Oefen om het te merken, maar leer om er niet negatief op te reageren. Leg het naast u neer. Het is niet belangrijk, en zeker al die opwinding die we er normaal over maken niet waard.
Wat u ook doet, uitmuntendheid kan!
Klaar voor het grote werk? Dan kan u op zoek gaan naar uitmuntendheid en de bijhorende vruchten ervan plukken. Het maakt niet uit wat u doet, u kan erin uitblinken. Natuurlijk zal dit eenvoudiger gaan indien het een onderwerp betreft waar u een ware passie voor heeft.
Passie is het extra ingrediënt wat het verschil zal maken tussen gewoon goed zijn in iets en een absolute topper worden.
